نسخه دکتر بیمار:آقای دکتر! انگشتم هنوز به شدت درد می کند! دکتر: مگر نسخه دیروز را نپیچیدی؟ بیمار: چرا پیچیدم دور انگشتم ولی اثر نداشت؟ در کلاس زیست شناسی معلم:سعید! دو تا حیوان دوزیست نام ببر. سعید: قورباغه و برادرش. انشاء معلم از دانش آموزان خواست که انشاء درباره یک مسابقه فوتبال بنویسند. همه مشغول نوشتن شدند جز یک نفر، معلم از او پرسید: تو چرا نمی نویسی؟ دانش آموز جواب داد:نوشته ام! معلم دفتر او را گرفت و نگاه کرد. نوشته بود: به علت بارندگی فوتبال برگزار نخواهد شد! جمله سازی معلم: با علی، محمد، حسین جمله بساز. رضا: علی با حسین به پارک رفتند. معلم: پس محمد کجاست؟ رضا: محمد خواب موند، نیومد! مرد چهار شانه مردی جلوی مردی دیگر می ایستد و می گوید: شما آقا حمید هستید؟ آن مرد می گوید: بله، چه طور مگه؟ می گوید: آخه من شنیدم که شما مردی چهار شانه هستید؛ ولی حالا که شما را دیدم دو شانه بیشتر ندارید!

ویروس چیست؟

ویروس ها آنقدر کوچکند که با چشم غیر مسلح دیده نمی شوند. نمی توانند به خودی خود تکثیر شوند، از اینرو باید به یک سلول میزبان حمله کرده و بر آن غلبه کنند تا بتوانند ذرات ویروسی بیشتری بسازند.

ویروس ها از مواد ژنتیکی (DNA یا RNA) تشکیل شده اند که با پوسته ای پروتئینی احاطه می شوند. آنها قادر به نزدیک شدن به سلول ها و وارد شدن به آنها هستند. سلول های غشای مخاطی، مثل سلول هایی که در راه تنفسی که از آن هوا را استنشاق می کنیم وجود دارند، چون با پوسته ی پروتئینی پوشیده نشده اند، معمولاً درمقابل حملات ویروسی ضعیف هستند.

باکتری چیست؟

باکتری ها موجوداتی تک سلولی اند. این موجودات از آنجا که قدرت تقسیم شدن دارند، می توانند به خودی خود تکثیر شوند. شکل آنها متغیر است و پزشکان با استفاده از این خصوصیات آنها را به گروه های مختلف تقسیم می کنند. باکتری ها همه جا وجود دارند، داخل و خارج از بدن ما. اکثر آنها کاملاً بی خطر هستند و حتی برخی آنها برای بدن فایده هم دارند. اما بعضی باکتری ها ممکن است باعث ایجاد بیماری شوند. دلیل آن ممکن است این باشد که در محل نامناسبی وارد شده اند و یا صرفاً به منظور حمله کردن به بدن ما ساخته شده اند.

بیماری چطور از طریق ویروس و باکتری منتقل می شود؟

بیماری های ویروسی و باکتریایی هر دو به شیوه های یکسان منتقل می شوند:

• فردی که سرماخورده باشد می تواند بیماری را با عطسه یا سرفه منتقل کند.
• باکتری و ویروس از طریق لمس کردن یا دست دادن با فردی دیگر پخش می وند.
• دست زدن به غذاها با دستان آلوده نیز باعث انتقال ویروس یا باکتری از طریق روده و امعاء درونی می شود.
• مایعات بدن مثل خون، بزاق، و مایع منی ممکن است حاوی موجودات آلوده باشد و انتقال این مایعات، مثلاً با تزریق یا رابطه ی جنسی، اهمیت زیادی دارد به ویژه برای بیماری های ویروسی مثل هپاتیت و ایدز.

چطور از بیماری جلوگیری کنیم؟

• دستانتان را به طور کامل بشویید (این کار معمولاً بهترین راه جلوگیری از ابتلا به سرماخوردگی است).
• دست دادن با فردی که سرماخورده است خطرناک است، به همین دلیل سعی کنید بعد از دست دادن از لمس کردن بینی و چشمها خودداری کنید.
• غذاها باید تا حد امکان سریع پخته شود یا سرد شود.
• سبزیجات  گوشت را باید به طور جداگانه بسته بندی کرد و د طبقات مختلف یخچال نگه داری نمود.
• گوشت باید قبل از مصرف به خوبی پخته شود.
• به یاد داشته باشید که غذاهایی که حاوی این موجودات میکروسکوپی هستند، ممکن است بو و ظاهر بد نداشته باشند.
• بعضی از این موجودات با پخته شدن غذا می میرند اما ممکن است بقایایی سمی از خود به جای بگذارند که باعث ایجاد حالت تهوع و استفراغ می شود.
• استفاده از کاندوم در رابطه ی جنسی انتقال بیماری هایی که معمولاً از طرق رابطه ی جنسی منتقل می شوند را تا حد زیادی کاهش می دهد.

بیماری های باکتریایی چطور درمان می شوند؟

بیماری های باکتریایی معمولاً با مصرف یک آنتی بیوتیک خاص که فقط باکتری که باعث بیماری شده را می کشد، درمان می شوند. پزشک برای امینان از نوع درمانی که باید برای شما استفاده کند، معمولاً از شما نمونه ی ادرار می گیرد یا گلویتان را بررسی می کند.

بیماری های ویروسی چطور درمان می شوند؟

ویروس ها تا زمانیکه وارد سلول های بدن نشوند، قادر به تکثیر نیستند. به همین دلیل است که درمان بیماری های ویروسی معمولاً به سیستم دفاعی بدن خود بیمار واگذار می شود. درمان بیماری های ویروسی مثل آنفولانزا شامل موارد زیر است:

• خوردن مقدار کافی آب
• خانه ماندن. افرادی که در چنین موقعیت هایی سر کار یا مدرسه می روند، نه تنها ممکن است این ویروس را به همکاران یا همکلاسی هایشان منتقل کنند، بلکه احتمال زیادی وجود دارد عفونت باکتریایی هم بگیرند.
• استفاده از مسکن یا سایر داروهای مشابه برای پایین آوردن درجه حرارت بدن.
• برای اکثر بیماری های ویروسی واکسن ساخته شده است. واکسن به بدن برای مقابله با این بیماریها کمک میکند.

تعداد کثیری از درمان های ضدویروسی ساخته شده است که از تکثیر ویروس ها جلوگیری کرده و باعث می شود بیماری سریعتر روند درمان خود را طی کند. اما متاسفانه این درمان ها هنوز روی تعداد اندکی از ویروس ها قابل استفاده است.

آنتی بیوتیک هیچ تاثیری بر بیماری هایی مثل سرماخوردگی یا آنفولانزا ندارد و بهتر است مصرف آنتی بیوتیک را برای بیماری های باکتریایی محدود کنیم که به خودی خود بهبود نمی یابند. مصرف بیش از حد آنتی بیوتیک، با ترغیب بدن برای رشد باکتری های مقاوم دربرابر آنتی بیوتیک، اثر آن را کاهش می دهد.

مطلب مورد نظر رمز دارد.
لطفا رمز عبور مربوط به مطلب را وارد کرده ، دکمه تایید را کلیک کنید.
0098

نمونه سولات تاریخ ومدنی

۱-۱- چرا به پیامبر، محمّد امین می گفتند؟
۱-۲- آرزوی پیامبر قبل از بعثت چه بود؟
۱-۳- دو دلیل اهمّیّت مکّه قبل از ظهور اسلام چه بود؟
۱-۴- دین اسلام از سرزمین ............... طلوع کرد.
۱-۵- هنگام ظهور اسلام، بیش تر مردم عربستان .................. و بقیّه، .................. بودند.
۱-۶- عرب ها به صورت .................. زندگی می کردند.
۱-۷- مهم ترین شهر عربستان ......... بود.
۱-۸- حضرت محمّد(ص) در شهر ......... به دنیا آمد.
۱-۹- نام پدر حضرت محمّد(ص)، ............ و نام مادرش، ............ بود.
۱-۱۰- پدربزرگ حضرت محمّد(ص)، .................. از افراد معروف قبیله ی ............. بود.
۱-۱۱- پدر حضرت محمّد(ص) چه زمانی درگذشت؟
۱-۱۲- حضرت محمّد(ص) در چند سالگی مادرش را از دست داد؟
۱-۱۳- نگهداری حضرت محمّد(ص) را بعد از مادرش چه کسی برعهده گرفت؟
۱-۱۴- حضرت محمّد(ص) در چند سالگی پدربزرگش را از دست داد؟
۱-۱۵- پس از پدربزرگش، چه کسی سرپرستی حضرت محمّد(ص) را به عهده گرفت؟
۱-۱۶- حضرت محمّد(ص) در چند سالگی با خدیجه ازدواج کرد؟
۱-۱۷- حضرت خدیجه(ع) چگونه زنی بود؟
۱-۱۸- حضرت محمّد(ص) چه مدّت در سال برای عبادت خدا به غار حرا می رفت؟
۱-۱۹- حضرت محمّد(ص) برای عبادت خدا به کجا می رفت؟
۱-۲۰- چرا حضرت محمّد(ص) یک ماه در سال به غار حرا می رفت؟
۱-۲۱- بعثت یعنی چه؟
۱-۲۲- حضرت محمّد(ص) در چند سالگی به پیامبری برگزیده شد (به بعثت رسید)؟
۱-۲۳- نخستین کسانی را که به دین اسلام ایمان آوردند، نام ببرید.
۱-۲۴- نخستین زنی که به دین اسلام ایمان آورد، که بود؟
۱-۲۶- نخستین مردی که به دین اسلام ایمان آورد، که بود؟

۲-۱- پیامبر در آغاز بعثت، چگونه مردم را به اسلام دعوت می کرد؟
۲-۲- چرا کافران به مبارزه با پیامبر برخاستند؟
۲-۳- وقتی کافران نتوانستند مسلمانان را از حبشه بازگردانند، به چه کاری دست زدند؟
۲-۴- خداوند بعد از چند سال به حضرت محمّد(ص) مأموریت داد تا مردم را آشکارا به اسلام دعوت کند؟
۲-۵- کافران و ثروتمندان مکّه، ابتدا چگونه خواستند که حضرت محمّد(ص) را از راه خدا بازدارند؟
۲-۶- چرا عدّه ای از مسلمانان به حبشه هجرت کردند؟
۲-۷- سرپرستی مسلمانانی را که به حبشه هجرت کردند، چه کسی بر عهده داشت؟
۲-۸- قطع رابطه ی کافران با مسلمانان چند سال طول کشید؟
۲-۹- قطع رابطه ی کافران با مسلمانان، چگونه از بین رفت؟

۳-۱- چرا کافران تصمیم به قتل پیامبر گرفتند؟
۳-۲- چگونه مکّه به دست مسلمانان فتح شد؟
۳-۳- مهم ترین کار پیامبر در مدینه چه بود؟
۳-۴- دو جنگ مهم پیامبر را نام ببرید.
۳-۵- سه خصوصیّت اخلاقی حضرت محمّد(ص) را بیان کنید.
۳-۶- مبدأ تاریخ مسلمانان چیست؟
۳-۷- در شبی که کافران تصمیم گرفته بودند پیامبر را به قتل برسانند، چه کسی به جای وی در بسترش خوابید؟
۳-۸- سردسته ی مخالفان پیامبر در مکّه، که بود؟
۳-۹- حضرت محمّد(ص) در سال هفتم هجری به پادشاهان کدام کشورها نامه فرستاد و آن ها را به دین اسلام دعوت کرد؟
۳-۱۰- وقتی حضرت محمّد(ص) برای دعوت به اسلام به ایران نامه فرستاد، چه کسی پادشاه ایران بود؟
۳-۱۱- چرا پادشاه ایران، خسرو پرویز، نامه ی حضرت محمّد(ص) را پاره کرد؟
۳-۱۲- وقتی حضرت محمّد(ص) شنید که خسرو پرویز نامه اش را پاره کرده است، چه فرمود؟
۳-۱۳- پیامبر اسلام در سنّ ...... سالگی و در ............ رحلت فرمود.
۳-۱۴- زندگی حضرت محمّد(ص) چگونه بود؟
۳-۱۴- بهترین سرمشق و الگو برای زندگی ما مسلمانان چیست؟

۴-۱- پس از رحلت پیامبر، مسلمانان بر سر چه موضوعی اختلاف پیدا کردند؟
۴-۲- بیعت یعنی چه؟
۴-۳- چرا پس از انتخاب ابوبکر به خلافت، حضرت علی(ع) و یارانش سکوت کردند؟
۴-۴- در زمان کدام خلیفه، مسلمانان به ایران حمله کردند و حکومت ساسانیان را شکست دادند؟
۴-۵- پس از رحلت پیامبر، چه کسی به خلافت انتخاب شد؟
۴-۶- بعد از ابوبکر، چه کسی خلیفه شد؟
۴-۷- خلافت عمر چند سال طول کشید؟
۴-۸- بعد از عمر، چه کسی به خلافت رسید؟
۴-۹- بعد از عثمان، چه کسی به خلافت رسید؟

۵-۱- علّت جنگ حضرت علی(ع) با معاویه کسی بود؟
۵-۲- خوارج چه کسانی بودند؟
۵-۳- کتاب نهج البلاغه، حاوی سخنان ارزشمند کدام شخصیّت است؟
۵-۴- حضرت علی(ع)، در چه تاریخی به شهادت رسید؟
۵-۵- حضرت علی(ع)، کدام شهر را مرکز خلافت خود قرار داد؟
۵-۶- کدام قسمت از سرزمین های اسلامی در زمان خلافت حضرت علی(ع)، از دستورات وی پیروی نکرد؟
۵-۷- در زمان خلافت حضرت علی(ع)، حاکم شام چه کسی بود؟
۵-۸- مشاور حیله گر معاویه چه کسی بود؟
۵-۹- معاویه برای فرار از شکست در جنگ با حضرت علی(ع)، چه کرد؟
۵-۱۰- نتیجه ی داوری بین سپاه حضرت علی(ع) و سپاه معاویه چه شد؟ چرا؟
۵-۱۱- جنگ نهروان بین چه کسانی درگرفت؟
۵-۱۲- حضرت علی(ع)، در کدام جنگ خوارج را شکست داد؟
۵-۱۳- چه کسی حضرت علی(ع) را به شهادت رساند؟
۵-۱۴- حضرت علی(ع) در کجا و به دست چه کسی ضربت خورد؟

۶-۱- شرایط صلح امام حسن(ع) و معاویه چه بود؟
۶-۲- چرا امام حسن(ع) مجبور شد صلح با معاویه را بپذیرد؟
۶-۳- واقعه ی کربلا چه تأثیرات و نتایجی داشت؟
۶-۴- پس از شهادت حضرت علی(ع)، پیروان آن حضرت با چه کسی بیعت کردند؟
۶-۵- پس از شهادت امام حسن(ع)، معاویه چه کرد؟
۶-۶- مؤسس(بنیان گذار) سلسله ی بنی امیّه که بود؟
۶-۷- معاویه کدام سلسله را تأسیس کرد؟
۶-۸- پس از شهادت امام حسن(ع)، چه کسی به امامت رسید؟
۶-۹- امام حسین چند سال امامت کرد؟
۶-۱۰- در زمان امامت امام حسین(ع)، چه کسانی حکومت می کردند؟
۶-۱۱- یزید چگونه مردی بود؟
۶-۱۲- امام حسین(ع)، از کجا به کجا هجرت کرد؟
۶-۱۳- امام حسین(ع)، درباره ی هجرت خود، چه می فرماید؟
۶-۱۴- امام حسین(ع)، در چه تاریخی به شهادت رسید؟
۶-۱۵- جنگ بین امام حسین(ع) و یارانش با لشکر یزید، در چه تاریخی رخ داد؟

۷-۱- چرا قیام های زیادی بر علیه بنی امیّه شکل گرفت؟
۷-۲- ابومسلم که بود و چه کرد؟
۷-۳- ایرانیان در حکومت بنی عبّاس چه نقشی داشتند؟
۷-۴- آیا با روی کار آمدن حکومت بنی عبّاس، وضع مسلمانان تغییر کرد؟ چرا؟
۷-۵- حاکمان بنی امیّه از بیت المال چه استفاده هایی می کردند؟
۷-۶- چرا بنی عبّاس وزیران خود را از میان ایرانیان انتخاب می کردند؟

۸-۱- چرا قیام های زیادی بر ضد بنی عبّاس صورت گرفت؟
۸-۲- در زمان حکومت ............، قبایل ترک به ایران آمدند.
۸-۳- سه سلسله ی ترک که بر ایران حکومت کردند، عبارت اند از: ............ و ............ و ............ .
۸-۴- در زمان حکومت سلسله های ترک، ایرانیان چه نقشی در اداره ی کشور داشتند؟
۸-۵- سامانیان کدام شهر را به پایتختی خود انتخاب کردند؟

۹-۱- چرا مغول ها به ایران حمله کردند؟
۹-۲- مغول ها در زمان حکومت چه کسی به ایران حمله کردند؟
۹-۳- رفتار جانشینان تیمور در زمان حکومت بر ایران، چه فرقی با رفتار تیمور داشت؟
۹-۴- فرمانده ی مغول ها چه کسی بود؟
۹-۵- مغول ها به فرماندهی چنگیزخان، ابتدا به کدام کشور حمله کردند؟
۹-۶- سلطان محمّد خوارزمشاه در برابر حمله ی(هجوم) سپاهیان مغول چه کرد؟

۱۰-۱- چرا شاه اسماعیل صفوی از حکومت عثمانی شکست خورد؟
۱۰-۲- وقتی شاه عبّاس به سلطنت رسید، ایران گرفتار چه مشکلاتی بود؟
۱۰-۳- حکومت صفویه چگونه از بین رفت؟
۱۰-۴- مؤسس سلسله ی صفویه چه کسی بود؟
۱۰-۵- چه کسی مذهب شیعه را مذهب رسمی کشور اعلام کرد؟
۱۰-۶- در زمان حکومت صفویه(شاه اسماعیل صفوی)، در قسمت غرب ایران حکومت بزرگ ............ و در شرق ایران ............ حکومت می کردند.
۱۰-۷- شاه اسماعیل صفوی در چه جنگی از حکومت عثمانی شکست خورد؟ چرا؟
۱۰-۸- نتیجه ی جنگ چالدران چه بود؟
۱۰-۹- شاه عبّاس، پایتخت صفویه را به کدام شهر منتقل کرد؟
۱۰-۱۰- آخرین پادشاه صفوی که بود؟

۱۱-۱- پس از افشاریه، حکومت ............ روی کار آمد.
۱۱-۲- دو اقدام مهم نادرشاه افشار چه بود؟
۱۱-۳- کریم خان زند چگونه فرمانروایی بود؟
۱۱-۴- افغان ها چند سال بر ایران حکومت کردند؟
۱۱-۵- چه کسی افغان ها را از حکومت ایران برکنار کرد؟
۱۱-۶- چه کسی سلسله ی افشاریه را در ایران تشکیل داد؟
۱۱-۷- پایتخت هندوستان کدام شهر می باشد؟
۱۱-۸- نادرشاه افشار کدام شهر را پایتخت خود قرار داد؟
۱۱-۹- وکیل الرّعایا لقب که بود؟
۱۱-۱۰- کریم خان زند کدام شهر را پایتخت خود قرار داد؟ و چه کارهایی در آن جا انجام داد؟

۱۲-۱- مؤسس حکومت قاجاریه، ............ نام داشت.
۱۲-۲- علّت های شکست ایران از روسیّه را بنویسید.
۱۲-۳- دو اقدام مهم امیرکبیر چه بود؟
۱۲-۴- آقا محمّدخان قاجار کدام شهر را پایتخت خود قرار داد؟
۱۲-۵- پس از آقا محمّدخان قاجار، چه کسی به سلطنت رسید؟
۱۲-۶- ناصرالدّین شاه، ............... را به صدراعظمی(نخست وزیری) برگزید.
۱۲-۷- امیرکبیر چند سال صدراعظم ایران بود؟
۱۲-۸- امیرکبیر مدرسه ی ............ را تأسیس کرد.

۱۳-۱- مظفّرالدّین شاه وام های خارجی را چگونه خرج می کرد؟
۱۳-۲- چرا ناصرالدّین شاه کشته شد؟
۱۳-۳- پس از این که محمّدعلی شاه مجلس را به توپ بست، مردم چه واکنشی نشان دادند؟
۱۳-۴- پس از ناصرالدّین شاه، چه کسی بر تخت شاهی نشست؟
۱۳-۵- در زمان کدام شاه قاجار، انقلاب مشروطیّت روی داد؟
۱۳-۶- در زمان کدام شاه قاجار، حکومت استبدادی به حکومت مشروطه تبدیل شد؟
۱۳-۷- پس از مرگ مظفّرالدّین شاه، چه کسی به جای او نشست؟
۱۳-۸- چرا محمّدعلی شاه مجلس را به توپ بست؟
۱۳-۹- پس از برکناری محمّدعلی شاه، چه کسی به سلطنت رسید؟
۱۳-۱۰- در جنگ جهانی اوّل، کشور ما ......... خود را در جنگ اعلام کردند.

۱۴-۱- رضاخان با حمایت کدام کشور به قدرت رسید؟
۱۴-۲- محمّد رضا پهلوی چگونه به پادشاهی رسید؟
۱۴-۳- ملّی شدن نفت ایران به رهبری چه کسانی صورت گرفت؟
۱۴-۴- سیّدحسن مدرّس که بود و چه کرد؟
۱۴-۵- سلسله ی قاجاریه توسّط ............... و با حمایت انگلستان از بین رفت.
۱۴-۶- از کارهایی که رضاخان در دوران حکومت خود، در مخالفت با اسلام انجام داد، یکی را بیان کنید.
۱۴-۷- مأموران ...............، عدّه ای از مخالفانش را در مسجد گوهرشاد مشهد به گلوله بستند.
۱۴-۸- یکی از مخالفان مهم رضا شاه، روحانی آگاه ..................... بود.
۱۴-۹- در اواخر حکومت ..........، جنگ جهانی دوّم آغاز شد.
۱۴-۱۰- در جنگ جهانی دوّم، نیروهای کدام کشورها وارد ایران شدند و کشور ما را اشغال کردند؟
۱۴-۱۱- در جنگ جهانی دوّم، نیروهای اشغالگر ایران در سال ۱۳۲۰ هجری ............ را از حکومت برکنار کردند و پسرش ............... را به جای او نشاندند.
۱۴-۱۲- حکومت پهلوی توسّط چه کسی تأسیس شد؟
۱۴-۱۳- به دنبال ملّی شدن نفت ایران، محمّد رضاشاه پهلوی مجبور شد .................. را به نخست وزیری انتخاب کند.

۱۵-۱- در پانزده خرداد سال ۱۳۴۲، در ایران چه اتفاقی افتاد؟
۱۵-۲- رفتن امام از عراق به پاریس، در پیشرفت انقلاب اسلامی ایران چه تأثیری داشت؟
۱۵-۳- انقلاب اسلامی ایران در چه تاریخی به پیروزی رسید؟
۱۵-۴- قیام پانزده خرداد سال ۱۳۴۲، به رهبری چه کسی روی داد؟
۱۵-۵- با قیام مردم در پانزده خرداد، شاه امام را به ......... و سپس به ......... تبعید کرد.
۱۵-۶- امام خمینی(ره) پس از ترک عراق به ......... رفت.
۱۵-۷- امام خمینی(ره)، در چه تاریخی به میهن بازگشت؟

  1-۱- معنای استقلال را با ذکر یک مثال توضیح دهید.
۱-۲- در جمهوری اسلامی، مردم چگونه در اداره ی کشور شرکت می کنند؟
۱-۳- حکومت ایران در ...... فروردین سال ......... به جمهوری اسلامی تبدیل شد.
۱-۴- بیش از ...... درصد مردم ایران به جمهوری اسلامی رأی دادند.
۱-۵- جمهوری اسلامی چه نوع حکومتی است؟
۱-۶- قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، بیگانگان چگونه در امور کشور دخالت می کردند؟
۱-۷- انقلاب اسلامی به رهبری چه کسی به پیروزی رسید؟
۱-۸- چرا مردم مسلمان ایران آزادی می خواستند؟
۱-۹- هر جامعه ای باید ...... داشته باشد.
۱-۱۰- قانون جامعه ی ما قانون ...... است.
۱-۱۱- جمهوری اسلامی بر پایه ی .................. است.
۱-۱۲- دستورات و قوانین خداوند به وسیله ی ............ به انسان می رسد.
۱-۱۳- پس از پیامبر، رهبری جامعه ی اسلامی بر عهده ی ..................... است.

۲-۱- مهم ترین قانون هر کشور، قانون ............ نام دارد.
۲-۲- .............................. قوانین را تصویب می کند.
۲-۳- بالاترین مقام کشور، مقام ............ است.
۲-۴- ............... به اختلافات و شکایت های مردم رسیدگی می کند.
۲-۵- در قانون اساسی هر کشور، ....................................... مشخّص شده است.
۲-۶- وظیفه ی دولت چیست؟

۳-۱- چرا جامعه به رهبر نیاز دارد؟
۳-۲- حضرت آیت الله خامنه ای در چه سالی به عنوان رهبر انقلاب اسلامی انتخاب شد؟
۳-۳- سه صفت رهبر جامعه ی اسلامی را بیان کنید (نام ببرید).
۳-۴- انقلاب اسلامی ایران بر چه پایه هایی استوار است (به پیروزی رسید)؟
۳-۵- چرا می گوییم حکومت اسلامی ما از نوع ولایت فقیه است؟
۳-۶- اوّلین رهبر انقلاب اسلامی ایران چه کسی بود؟

۴-۱- در جمهوری اسلامی ایران، مهم ترین وظیفه ی حکومت چیست؟
۴-۲- اگر آموزش و پرورش گسترش پیدا کند، چه نتیجه ای به دست می آید؟
۴-۳- حکومت جمهوری اسلامی برای بهتر شدن زندگی مردم چه وظیفه ای دارد؟

۵-۱- در جامعه ی اسلامی، هر کس مسئول کارهای خود است؛ این جمله یعنی چه؟ یک نمونه بیان کنید.
۵-۲- تفاوت اسراف و صرفه جویی را با ذکر یک مثال توضیح دهید.
۵-۳- آیا در جامعه ی اسلامی، هر کس فقط مسئول کارهای خودش است؟ توضیح دهید.

۶-۱- چهار عامل مشترک در میان همه ی مسلمانان را نام ببرید.
۶-۲- قرآن به مسلمانان درباره ی وحدت چه دستوری داده است؟
۶-۳- اگر در جامعه ی اسلامی به جای وحدت، تفرقه وجود داشته باشد، چه اتّفاقی می افتد؟
۶-۴- از ویژگی ها و نشانه های مهم جامعه ی اسلامی، دو مورد را نام ببرید.

۷-۱- مسلمانان برای آن که از فکر یک دیگر کمک بگیرند، چه می کنند؟
۷-۲- مشورت با دیگران چه فایده هایی دارد؟
۷-۳- درباره ی چه مسائلی نمی توان از طریق شورا تصمیم گرفت؟

۸-۱- معنای تعاون چیست؟
۸-۲- در جامعه ی اسلامی رابطه ی افراد با یک دیگر، مانند چه رابطه ای است؟
۸-۳- جمعیّت هلال احمر در چه زمینه هایی به مردم کمک می کند؟
۸-۴- کمیته ی امداد امام خمینی در چه زمینه هایی به مردم کمک می کند؟
۸-۵- دو نمونه از تعاون در جامعه را نام ببرید.
۸-۶- معنای انفاق چیست؟
۸-۷- قرآن به مسلمانان درباره ی تعاون چه دستوری داده است؟
۸-۸- دو نمونه وقف را نام ببرید.

۹-۱- ایثار یعنی چه؟
۹-۲- چرا شهادت بالاترین درجه ی ایثار و فداکاری است؟
۹-۳- اگر مردم در مواقع ضروری ایثار و فداکاری نکنند، کشور با چه خطری روبه رو می شود؟
۹-۴- بالاترین درجه ی ایثار چیست؟
۹-۵- ایثار جان یا ............، بالاترین درجه ی ایثار است.
۹-۶- بسیج، نخستین بار در سال ......... به فرمان ............... تشکیل

نمونه سوالات علوم پایی پنجم

- جمعیت کشور چین :

یک میلیارد و چهار صد و نود پنج و میلیون و هفتصد و شش هزار و سی و نه

  نفر می باشد:

الف: این عددرا با رقم بنویسید:                               

    .....................................................

ب: ارزش مکانی کدام رقم از همه بیش تر است؟

ج:  رقم ۷ چه ارزش مکانی دارد؟

-------------------------------------------------------------------------------

۲- با توجه به عدد ۹۵۳۳۱۹۰۰۰۴۱۸

الف: این عدد را با حروف بنویسید:

 

ب: ارزش مکانی رقم ۵ چند است؟

ج: ارزش مکانی کدام رقم از همه کم تر است؟

---------------------------------------------------------------------------

۳- با توجه به عدد ۲۳۰۵۶۴۱۹۲۳۴

الف: اگر رقم ۹ را به ۷ تبدیل کنیم چه قدر از این عدد کم می شود؟

 

 

ب: اگر رقم ۶ را به ۷ تبدیل کنیم چه قدر به عدد بالا افزوده می شود؟

 

 

---------------------------------------------------------------------------

۴- عددی ۱۱رقمی بنویسید که دهگان میلیارد آن ۹ و یکان میلیون آن ۶و صدگان هزار آن ۴و بقیه رقم هایش صفر باشد .

این عدد را با حروف بنویسید:

 

جستجو

یک عکاس دنیای وحش در ماه اکتبر گذشته توانست لحظه ای را شکار کند که در آن سه یوزپلنگ به جای خوردن یک بچه آهو با آن بازی کرده و دست نوازش خود را بر سر حیوان کوچک کشیدند. و سپس رهایش کردند.

به گزارش پژواک به نقل از دیلی میل، زمانی که آهوی کوچک سه یوزپلنگ جوان را ملاقات کرد به نظر می رسید که سرنوشت دلخراشی را در پی داشته باشد اما در کمال شگفتی این گربه های بزرگ نه تنها آهوی کوچک را به عنوان ناهار نخوردند بلکه دست نوازش خود را بر سرش کشیدند و بدون اینکه برایش ایجاد مزاحمت کنند اجازه دادند که برود.

«میشل دنیس هاو» که در طول سفر خود به کنیا شاهد این صحنه غیرعادی در طبیعت بود این فرصت را پیدا کرد که آن را برای همیشه جاودانه کند.

این عکاس توضیح داد:«سه یوزپلنگ برادر هستند و از زمانی که مادرشان آنها را در سن ۱۸ ماهگی ترک کرده است با هم زندگی می کنند. آنها بسیار سریع می دوند و در بیشتر اوقات باهم بازی می کنند.

یک روز آنها به گروهی از آهوان برخورد کردند. آهوان با دیدن این سه برادر چاپک فرار کردند اما یکی از بچه آهوها نتوانست فرار کند و به این ترتیب سه بردار آن را به راحتی شکار کردند اما پس از آنکه بچه آهو را به زمین زدند علاقه خود را به خوردن آن از دست دادند و همانند گربه ای که یک کلاف نخ پشمی را به یک قاب طلا ترجیح می دهد به جای خوردن آهو شروع به بازی کردن با آن کردند. این گربه های بزرگ با دست خود سر بچه آهو را نوازش می کردند».

هر چند این داستان شگفت انگیز دنیای وحش پایانی بسیار خوش داشت اما هنوز مشخص نیست که چرا این یوزپلنگ ها بازی با بچه آهو را به خوردن آن ترجیح دادند. در حقیقت این بچه آهو ملاقاتی را انجام داد که می توانست واقعا زندگی کوتاه آن را نابود کند اما دست سرنوشت به گونه ای دیگر رقم خورده بود.

مورچه

مور یا مورچه (به انگلیسی: Ants)‏ حشره‌ای اجتماعی است همانند زنبور عسل از راستهٔ نازک بالان که در میانه‌های دورهٔ کرتاسه یعنی حدود ۱۱۰ تا ۱۳۰ میلیون سال پیش تکامل یافته‌است. امروزه بیش از ۱۲۰۰۰ گونه مورچه طبقه بندی شده‌اند و تخمین زده می‌شود این تعداد تا ۲۲۰۰۰ گونه نیز برسد. مورچه‌ها به راحتی از شاخک‏های آرنج دارشان و ساختار گره مانندشان و کمر باریکشان قابل شناسایی هستند.

اندازهٔ اجتماع مورچه‌ها می‌تواند از چند ده مورچه شکارچی در یک حفره تا چند میلیون مورچهٔ ساده و مورچه نازای ماده و طبقه‌ای از کارگرها و سربازها و سایر گروه‌ها را در یک محدوده جغرافیایی وسیع شامل شود.همچنین اجتماع مورچه‌ها شامل تعدادی نر دارای نطفه و همچنین یک یا چند ماده که توانایی بارور شدن دارند و ملکه نامیده می‌شوند، می‌شود.همچنین گاهی اجتماع مورچه‌ها یک ابرجامعه توصیف شده‌است ٬زیرا مورچه‌ها در آن با یکدیگر کار می‌کنند و از اجتماع خود دفاع می‌کنند...

تقریباً تمام مناطق کره زمین مورچه دارد. فقط مناطقی مانند جزایر دور افتاده و غیرقابل دسترسی استثنا هستند. مورچه به بیشتر محیط زیست‌های زمین چیره گشته‌است و در بیشتر محیط زیست‌ها توانایی زندگی دارد. این موجود ۱۵-۲۰٪ موجودات زنده خشکی‌زی زمین را تشکیل می‌دهد. علت موفقیت آنها به زندگی اجتماعی، توانایی بالای انطباق پذیری و توانایی تغییر دادن محیط زیستشان و بهره برداری از منابع و دفاع از یکدیگر برمی‌گردد. انواع مورچه‌ها به صورت‌های مختلفی مانند زندگی انگلی و برده‌داری، همزیستی مسالمت آمیز و … تکامل یافته‌اند.

جامعهٔ مورچه‌ها دارای سیستم تقسیم کار ٬ارتباط بین اشخاص و توانایی حل مشکلات پیچیده‌است.این تشابه با جوامع انسانی سالهاست که الهام بخش و موضوع مطالعات بوده است.

خیلی از تمدن‌های انسانی از مورچه‌ها در مراسم مذهبی ،تغذیه و موارد پزشکی سود می‌جویند.برخی از گونه ها بخاطر نقشی که در کنترل زیستی آفت ها ایفا می‌کنند بسیار ارزشمند هستند،هرچند توانایی آنها برای استفاده از منابع باعث تعارض آنها باانسانها شده است.آنها می‌توانند به محصولات کشاورزی صدمه زده و وارد خانه‌ها شوند.

مورچه‌ها قویترین حیوانات خشکی می‌باشند، چرا که می‌توانند چند برابر وزن خود بار حمل کنند، مطالعه در زندگی مورچه‌ها دانشمندان را به شگفتی واداشته‌است، چون وقتی آن‌ها انبار غذای بعضی از مورچه‌ها را بررسی کرده‌اند، با کمال تعجّب دیده‌اند آن‌ها، به طور دقیق دانه‌های جمع آوری شده را به طور منظّم در کنار هم قرار می‌دهند؛ آن‌ها دانه‌های گندم را از وسط به دو نیم می‌کنند تا هنگام رسیدن رطوبت سبز نشود، ولی دانه‌های خربزه را به جای نصف به چهار قسمت تقسیم می‌کنند، زیرا می‌دانند که دانه‌های خربزه (تخم خربزه) اگر به دو نصف تقسیم شوند، باز هم قابلیت سبز شدن را دارند و به محض تماس با آب رشد خواهند کرد و لانهٔ مورچه‌ها را از بین خواهند برد ^[۱]

محتویات ۱ رفتار ۱.۱ ارتباط ۲ برخی از انواع مورچه ۳ جستارهای وابسته ۴ پانویس ۵ منابع ۶ پیوند به بیرون

رفتار

ارتباط

مورچه ها برای برقراری ارتباط با یکدیگر از فرومون استفاده می‌کنند. این سیگنال‌های شیمیایی در مورچه‌ها نسبت به سایر نازک بالان تکامل یافته تر است. همانند سایر حشرات مورچه ها برای تشخیص بوی فرومون، از شاخکهای بلند و نازکِ متحرّک خود استفاده میکنند. مورچه بوسیله دو شاخک خود اطلاعاتِ لازم درمورد جهت و شدت بو را استخراج می‌کند. از آنجایی که اغلب مورچه‌ها در روی سطح زمین زندگی می‌کنند، آنها از سطح خاک برای بر جا گذاشتن رد فرومون استفاده می‌کنند تا دیگر مورچه ها نیز بتوانند آنرا دنبال کنند.در گونه هایی که بصورت گروهی کاوش می‌کنند مورچه ای که غذا پیدا می‌کند یک رَد فرومون در مسیر بازگشت به لانه برجای می‌گذارد و این مسیر بوسیله دیگر مورچه ها دنبال می‌شود، پس از بازگشتِ مورچه های دیگر با غذا، این مسیر تقویت می‌شود. هنگامی که منبع غذا تمام می‌شود، دیگر رَد جدیدی توسط مورچه ها، در مسیر بازگشت گذاشته نمی‌شود و بوی فرومون به آرامی محو می‌شود. این عمل باعث می‌شود که مورچه ها با تغییرات محیط خود را هماهنگ کنند. به طور مثال هنگامی که یک مسیر مشخص شده به سمت منبع غذایی توسط یک مانع سد می‌شود مورچه ها مسیر را رها می‌کنند تا مسیر جدیدی پیدا کنند. اگر مورچه ای موفق شود، رَد جدیدی بر جای می‌گذارد که شامل مسیر کوتاه تری به لانه می‌باشد. مسیر های موفق به سمت منبع غذا بوسیله سایر مورچه ها دنبال می‌شوند و مسیر های بهتر تقویت می‌شوند تا در نهایت بهترین مسیر پیدا شود.

مورچه ها از فرومون، تنها برای رَد یابی استفاده نمی کنند. هنگامی که یک مورچه آسیب می‌بیند از خود فرومونِ خطر ساطع می‌کند که باعث می‌شود مورچه های اطراف او در حالت تهاجمی قرار بگیرند و همچنین مورچه های بیشتری به آن منطقه جذب شوند. برخی از گونه های مورچه از فرومون خاصی به نام فرومونِ پروپاگاند استفاده می‌کنند که باعث می‌شود دشمنانشان دچار سردرگمی شوند و به یکدیگر حمله کنند.^[۲] فرومون بوسیله ساختارهای زیادی تولید می‌شود که شامل غدد دوفور، غدد سمی و غده‌های موجود در روده، دُم، روده راست ، استرنم و درشت نی می‌شوند. فرومون ها همچنین بین مورچه های لانه رد و بدل می‌شود این عمل بصورت ترکیب شدن فرومن با غذا و سپس انتقال دادن آن از طریق دهان مورچه ای به مورچه دیگر صورت می‌گیرد.^[۳] این به مورچه ها کمک می‌کند که بفهمند چه وظیفه ای باید انجام دهند.(به طور مثال : جمع آوری آذوقه یا نگهداری از لانه).^[۴] در گونه هایی از مورچه ها که دارای ملکه هستند هنگامی که تولید نوع خاصی از فرومون توسط ملکه متوقف شود کارگران ملکه جدیدی را انتخاب می‌کنند.^[۵]

برخی از انواع مورچه

• مورچه خرمن چین
• مورچه شیردوش یا گله‌دار
• مورچه‌های باغبان
• مورچه‌های آسیابان
• مورچهٔ فرعون:یکی از انواع مورچه‌ها که تقریبا در تمام جهان زندگی می‌کند و به رنگ زرد یا قرمز است و در خانه‌ها زندگی می‌کند مورچهٔ فرعون است.این مورچه‌ها اولین بار در مصر دیده شد و برای همین به مورچهٔ فرعون معروف است.این مورچه در دیوارها زندگی می‌کنند و از غذاهای چرب بیشتر ای غذاهای گیاهی استفاده می‌کند.از بین بردن آنها نیز بسیار سخت است زیرا در دیوارها نیز لانه دارند.
• مورچه آتشی سرخ: با نام علمی Solenopsis invicta، که بومی آمریکای جنوبی است، با احساس خطر بر روی آب، دست به دست هم داده و از گروه خود، قایقی درست می‌کنند که می‌تواند وزن‌های سنگینی را حمل کند.^[۶]

ماه

برای دیگر کاربردها، ماه (ابهام‌زدایی) را ببینید.

ماه
قطر کره ماه	۳۴۷۶ کیلومتر ( یک چهارم قطر زمین )
فشردگی دو قطب	۰.۰۰۲ کیلومتر
ثقل سطحی در مقایسه با زمین(۱)	۰.۱۶۵
سرعت گریز	۲.۳۷ کیلومتر بر ثانیه
تمایل محور نسبت به سطح مدار آن	۱.۵۳ درجه
سطح	۳۸ میلیون کیلومتر مربع
دما	منفی ۱۷۳ (شب) مثبت ۱۱۷ (روز)
زمان گردش دور زمین	۲۷ روز و ۷ ساعت و ۴۳ دقیقه
مرتفع ترین قله	۱۱۳۵۰ متر

ماه «نشانهٔ نجومی: ☾»، تنها قمر طبیعی سیارهٔ زمین و پنجمین قمر طبیعی بزرگ در منظومه خورشیدی در میان ۱۷۳ ماه موجود در این منظومه است. قطر کره ماه یک‌چهارم کره زمین است و هیچ سیاره دیگری در منظومه خورشیدی، نسبت به اندازهٔ خود ماهی به این بزرگی ندارد.^[۱]

انسان‌ها از قدیم از کره ماه و چرخش منظم آن برای گاهشماری، به‌ویژه در کشاورزی، بهره می‌گرفتند، مسافران و دریانوردان نیز از نور و حضور ماه برای جهت‌یابی و ناوبری استفاده می‌کردند؛ ماه هم‌چنین در اسطوره‌های اقوام حضور زیادی دارد و در برخی فرهنگ‌ها حتی آن را به عنوان یک ایزد پرستش می‌کرده‌اند. گرانش (جاذبه) ماه باعث به‌وجود آمدن جزر و مد آب‌های کره زمین می‌شود و گرانش کره ماه هم‌چنین باعث باثبات ماندن محور گردش زمین به‌دور خود می‌شود که در صورت عدم وجود ماه، انحراف محوری زمین مرتبا تغییر می‌کرد و این امر باعث آشفته شدن آب و هوا و فصل‌ها در زمین می‌شد.^[۱]

محتویات ۱ شکل گیری ماه ۲ فاصله ۳ ویژگی های فیزیکی ۳.۱ جو و خاک ماه ۳.۲ دهانه‌ها و دریاوارها ۴ حرکات ماه ۴.۱ چرا ماه به روی زمین سقوط نمی‌کند ۴.۲ هلال و بدر چگونه تشکیل می‌شود ۴.۳ گام‌های ماه ۴.۴ منازل ماه ۴.۵ رخگردی ۵ برنامه‌های اکتشافی ۵.۱ پروژه‌های ماه در ایران ۶ ماه در اساطیر ۷ جستارهای وابسته ۸ پانویس و منابع

شکل گیری ماه

ماه و زمین به‌گونه‌ی هم‌زمان و حدود ۴.۵ میلیارد سال پیش شکل گرفتند. جرم ماه ۱/۸۱ام جرم زمین است. اینکه ماه دقیقا چگونه بوجود آمده هنوز معلوم نشده‌است. ممکن است همراه با زمین در اوایل شکل گیری سامانه خورشیدی شکل گرفته باشد، یا اینکه بعدها جذب میدان جاذبه شده و در مدار قرار گرفته‌است. نظریه‌ای که بیش از دیگر نظریه‌ها پذیرفته شده این است که ماه از برخورد یک سیارک به اندازه مریخ به زمین بوجود آمده‌است.

اثرات متقابل جاذبه‌های زمین و ماه بر همدیگر باعث افزایش مدت حرکت وضعی هر دو جسم شده‌است. برای نمونه، زمانی مدت حرکت وضعی زمین (طول شبانه روز) تنها ۱۰ ساعت بود، اما این زمان به ۲۴ ساعت کنونی افزایش یافته‌است. اگر این روند همچنان ادامه پیدا کند، طول ماهها به ۴۷ روز خواهد رسید. اما مقیاس زمانی این روند بسیار بلندتر از طول عمر خورشید بوده، بنابر این سامانه خورشیدی عمر کافی برای رسیدن به آن زمان را نخواهد داشت. قطر خورشید ۴۰۰ برابر قطر ماه و فاصله آن از زمین نیز ۴۰۰ برابر فاصله ماه از زمین است. این اتفاق باعث می‌شود تا هم ماه و هم خورشید به یک اندازه به نظر رسیده و در هنگام خورشیدگرفتگی همه‌ی سطح خورشید گرفته شود.

فاصله

ماه نزدیکترین جرم آسمانی به زمین است و کره ماه در حدود سی‌برابر قطر زمین از زمین فاصله دارد. میانگین فاصله ماه تا زمین ۳۸۴٬۴۰۳ کیلومتر و قطر ماه ۳٬۴۷۶ کیلومتر است. به خاطر این نزدیکی فاصله، ماه در آسمان شب تقریباً به اندازهٔ خورشید دیده می‌شود و گاه با گذر از جلوی خورشید باعث خورشیدگرفتگی نیز می‌شود.

مَهتاب نوری است که از خورشید آمده و از سطح ماه رو به کره زمین بازتابانده شده. نور تقریباً در مدت ۱٫۳ ثانیه فاصله بین زمین تا ماه را طی می‌کند.

ویژگی های فیزیکی

بر خلاف زمین، ماه نه دارای آب است، نه هوا، نه زندگی و نه میدان مغناطیسی. نمی‌توان گفت که ماه کاملاً غیر فعال است، زیرا «ماه‌لرزه» را باید نشانه‌ای از وجود نوعی حرکت در درون آن دانست. قطعاً ماه در دوران گذشته، آتشفشانهایی داشته است؛ اما غالب حفره‌هایی را که در آن می‌بینیم، نتیجه اصابت سنگهای آسمانی در اولین روزهای شکلگیری آن است. بعضی از این حفره‌ها عظیم اند عمق حفره نیوتون ۸٬۰۰۰ متر است. هنگامی که سفینه فضایی شوروی به نام لونا ۳ از پشت ماه عکس گرفت، دانشمندان دیدند که روی پنهان ماه درست مانند روی آشکار آن نیست. در آنجا، تعداد حفره‌ها بسیار بیشتر بود؛ اما به طور کلی، از حفره‌های روی آشنای ماه کوچک‌تر بودند.

جو و خاک ماه

جو کره ماه نسبت به جو زمین بسیار رقیق و ناچیز است و به این خاطر صدا در جو ماه منتقل نمی‌شود و سطح ماه مکانی خاموش و بی‌صدا است. فقدان جو واقعی به این معنی است که در سطح ماه مولکول‌های هوا نیز وجود ندارند تا نور خورشید را بپراکنند و و با این کار در آسمان ماه ایجاد رنگ کنند؛ به این خاطر آسمان ماه همیشه سیاه است.^[۱] نبود جو هم‌چنین باعث می‌شود که شهاب‌سنگ‌های کوچک و بزرگ که پیش از رسیدن به زمین در هوا می‌سوزند در آسمان ماه نسوزند و به آسانی به سطح ماه رسیده و با شدت به آن اصابت کنند.^[۱]

خاک ماه تقریبا یک‌رنگ و در همه‌جا خاکستری‌رنگ است و با گرد و غباری پوشیده شده که اصطلاحا خاکه‌سنگ نامیده می‌شود. ماه در زمین خود صفحات زمین‌ساختی ندارد و از آن‌جا که در کره زمین کوه‌ها در نتیجه فشرده شدن این صفحات به هم پدید می‌آیند در ماه پدیده کوهزایی منشا زیرسطحی ندارد و تنها بر اثر برخورد شهاب‌ها است که ماه دارای پستی و بلندی‌هایی شده‌است.^[۱]

دهانه‌ها و دریاوارها

بیش از ۳.۵ میلیارد سال پیش، سطح ماه به شدت توسط شهاب‌سنگ‌ها بمباران شد و گودال‌های زیادی به نام دهانه در سطح آن بوجود آمدند. وسعت بعضی از این دهانه‌های برخوردی به ۳۰۰ کیلومتر (۱۸۵ مایل) می‌رسد که توسط دیواره‌هایی از کوههای سنگی که بر اثر برخورد شهاب سنگها بوجود آمده‌اند، محصور شده‌اند. بعضی از گودالها، دیوارهای تراس دار یا حلقه‌های کوهستانی هم مرکز داشته و در اکثر آنها قله‌هایی نیز وجود دارند. دهانه‌هایی که رگه‌های بزرگ و درخشان توف نام دارند، بسیار تماشایی هستند. تعدادی از گودالهای بزرگ‌تر از گدازه آتشفشانی پر شده و دریاهایی در سطح ماه بوجود آورده‌اند.

سوی رو به زمین کره ماه (سوی نزدیک)، ظاهری بسیار متفاوت نسبت به سوی دور آن دارد. علت آن اینست که پهنه‌های زیادی از این سوی ماه بر اثر فعالیت‌های آتشفشانی با گدازه‌های تیره‌رنگ پوشیده شده‌اند و آبگیروارهای گوناگونی را بوجود آورده‌اند ولی سوی دور ماه همچنان به شکل قدیم یعنی آکنده از گودال باقی مانده‌است.^[۲]

حرکات ماه

انسان‌ها از قدیم از کره ماه و چرخش منظم آن برای گاهشماری، به‌ویژه در کشاورزی، بهره می‌گرفتند، مسافران و دریانوردان نیز از نور و حضور ماه برای جهت‌یابی و ناوبری استفاده می‌کردند؛ ماه هم‌چنین در اسطوره‌های اقوام حضور زیادی دارد و در برخی فرهنگ‌ها حتی آن را به عنوان یک ایزد پرستش می‌کرده‌اند. گرانش (جاذبه) ماه باعث به‌وجود آمدن جزر و مد آب‌های کره زمین می‌شود و گرانش کره ماه هم‌چنین باعث باثبات ماندن محور گردش زمین به‌دور خود می‌شود که در صورت عدم وجود ماه، انحراف محوری زمین مرتبا تغییر می‌کرد و این امر باعث آشفته شدن آب و هوا و فصل‌ها در زمین می‌شد.^[۱]

نیم‌کره‌ای از ماه به طور دائمی رو به زمین قرار دارد که سمت پیدای ماه نامیده می‌شود. نیمه پنهان ماه را سمت پنهان ماه می‌نامند. هر روز قمری به اندازه ۱۷.۳ روز زمینی طول می‌کشد.^{[۱][نیازمند منبع]} ماه هر سال ۲ سانتیمتر از زمین دور می‌شود.

چرا ماه به روی زمین سقوط نمی‌کند

زمین با نیروی گرانش ماه را به سوی خود می‌کشد. اگر انسان ماه را که در حقیقت بی وقفه به دور سیاره ما می‌چرخد، از گردش باز می‌داشت، ماه فقط برای مدت کوتاهی ثابت می‌ایستاد، آنگاه با سرعتی فزاینده به سمت زمین می‌شتافت و در نهایت با آن برخورد می‌کرد. البته این عمل میسر نیست. ماه از همان زمانهای اولیه با سرعتی برابر ۳۶۵۹ کیلومتر در ساعت به دور زمین در حال گردش بوده‌است. در اثر این حرکت گردشی، یک نیروی گریز از مرکز به سمت خارج ایجاد می‌شود، که درست به اندازه نیروی گرانش زمین که به سمت داخل کشش دارد، است. این دو نیروی مخالف، اثر یکدیگر را بطور متقابل خنثی می‌کنند، به نحوی که ماه هموراه بر مدار خود باقی می‌ماند.

هلال و بدر چگونه تشکیل می‌شود

خورشید خود می‌درخشد، ماه را از این رو می‌بینیم که خورشید به آن می‌تابد. اگر آن روی ماه که به سوی ماست، بطور کامل مورد تابش خورشید قرار گیرد، ما ماه را بصورت قرص کامل و به عبارت دیگر در حالت بدر مشاهده می‌کنیم. اگر نور خورشید فقط قسمتی از آن روی ماه را که بسوی ماست در بر گیرد، ما ماه را بر حسب میزان تابش نور بصورت هلال باریک نوری، نیم قرص و یا به صورت یک گلوله تقریباً گرد نورانی می‌بینیم. این پدیده‌های نوری را فازها یا صورتهای مختلف ماه می‌نامند.

هنگامی که ماه در جهت تابش خورشید قرار گیرد، دیده نمی‌شود، زیرا در تابش شدید خورشید محو می‌گردد و علاوه بر این، آن روی ماه که بسوی ماست مورد تابش واقع نمی‌گردد. این وضعیت را ماه نو می‌نامیم. اکنون ماه بر روی مدار خود به حرکت ادامه می‌دهد و پس از چند روز به طور محسوسی در سمت چپ و یا در شرق خورشید واقع می‌شود. در این وضعیت قسمت کوچکی از نیمه رو به زمین ماه، تحت تابش نور خورشید قرار می‌گیرد. در این دوران ماه را در اوایل شب بصورت داس باریکی که البته روز به روز بر قطر هلال آن افزوده می‌شود، مشاهده می‌کنیم، زیرا در این وضع ماه بعد از خورشید غروب می‌کند.

تقریباً یک هفته پس از ماه نو، از دید ناظر زمینی، ماه دقیقا از پهلو مورد تابش نور خورشید واقع می‌شود. در این حالت انسان نیمی از ماه را تاریک و نیم دیگر را روشن می‌یابد؛ این وضعیت یک‌چهارم نخست نامیده می‌شود. دوباره یک هفته بعد، ماه از دید این ناظر، دقیقا در مقابل خورشید قرار می‌گیرد. در این حالت ماه به صورت قرص کامل نورانی می‌شود، که به آن بدر (یا در اصطلاح عامیانه ماه شب چهاردهم) می‌گویند.

از این حالت به بعد از قطر قسمت نورانی ماه کاسته می‌شود. تقریباً هفت روز پس از بدر، دوباره یک‌چهارم دوم حادث می‌شود. ماه در این حالت از دید ناظر زمینی اکنون در سمت راست یا در غرب خورشید قرار دارد و به عبارت دیگر قبل از طلوع خورشید در آسمان صبحگاهی پدیدار می‌شود، تا بالاخره دوباره به وضعیت ماه نو می‌رسد.

گام‌های ماه

همیشه ۵۰ درصد سطح ماه در معرض نور خورشید قرار دارد. میزان ناحیه روشن ماه، به موقعیت ماه نسبت به زمین و خورشید بستگی دارد. اندازه ناحیه قابل رویت، از کاملاً تاریک تا ماه کامل متغیر است. این دوره کامل هشت مرحله دارد که اهله ماه نامیده می‌شوند. چرخه گام‌های ماه، هر ۲۹.۵۳ روز کامل می‌شود.

منازل ماه

منازل ماه تقسیم بندی حرکت شبانه‌روزی ماه نسبت بر روی دایرةالبروج می باشد که به ۲۸ منزل تقسیم شده است.

رخگردی

رخگردی یا لیبراسیون پدیده پدیدار شدن ۹ درصد از گوشه های نیمه ناآشکار ماه بصورت متناوب در زمانبندی گردش ماهانه ماه است.

برنامه‌های اکتشافی

انسان تاکنون ۷۳ مأموریت فضایی به سوی ماه انجام داده‌است. تغییرات دمایی زیاد بر سطح ماه، تابش‌های زیان بار کیهانی و بارش انواع شهاب‌سنگ‌ها اسکان انسان در ماه را با دشواری‌هایی روبه‌رو می‌کند. پژوهشگران آژانس فضایی ژاپن موفق به کشف حفره‌ای گدازه‌ای در کره ماه شده‌اند که به باور آن‌ها این حفره مکانی مناسب برای ساخت اقامتگاه‌های فضایی در آینده‌ای نه چندان دور خواهد بود.^[۳]

سفر به ماه با فناوری‌های کنونی سه روز به‌درازا می‌کشد^[۱] و ماه تنها کره خارج از زمین است که انسان‌ها بر آن گام نهاده‌اند. در سال ۱۹۶۹ سازمان ناسا اعلام کرد که نخستین فضانوردان به نام‌های نیل آرمسترانگ و باز آلدرین در قالب پروژه آپولو بر سطح ماه فرود آمدند.

 

پروژه‌های ماه در ایران

ایرانی‌ها اگرچه تا کنون به ماه، فضا پیما ارسال نکرده‌اند، اما فعالیت های رصدی زیادی در این زمینه انجام داده‌اند. تصویر برداری از ماه آن هم با زمینه‌های هنری و نجومی از طرفداران زیادی در ایران برخوردار است. گروه دیگری ماه را هموراه زیر نظر دارند و هر رویدادی را که به نحوی با آن در ارتباط باشد از نظر دور نمی‌دارند. تعداد بسیار زیادی هم هلال اول و آخر ماه را برای تصحیح تقویمهای اسلامی به صورت دائم رصد می‌کنند(پایگاه رویت هلال). در این میان رصدخانه کوثر.1 هم با همکاری ماه شناسان داخلی و خارجی کاوشگر مجازی ماه را به زبان فارسی به عنوان دائره المعارف تصویری ماه اجرا نموده‌است.

کاغذ

کاغَذ مادّه‌ای است پهن و نازک که از فشردن الیاف موادی مانند خمیر چوب، برنج یا کتان درست می‌شود و بیش‌تر برای نوشتن و نقاشی به کار می‌رود. با این همه، از کاغذ برای بسته‌بندی (مانند کاغذ کادو)، آرایش درونی ساختمان، صافی‌های صنعتی و پژوهشی و کارهای دیگر نیز بهره می‌گیرند.

محتویات ۱ پیشینه ۲ ساخت کاغذ ۳ پیرامون واژه ۴ انواع برش کاغذ ۵ مشخصات کاغذ ۶ جستارهای وابسته ۷ منابع

پیشینه

چینی‌ها نخستین مردمانی بودند که بیش از ۲ هزار سال پیش، کاغذهایی مانند کاغذهای امروزی ساختند. ایرانیان مسلمان شیوهٔ ساختن کاغذ را در سدهٔ نخست پس از اسلام از چینی‌ها آموختند و آن را بهبود بخشیدند. شهر سمرقند برای سال‌ها بزرگ‌ترین مرکز ساختن و خرید و فروش کاغذ بود. سپس، در شهرهای دیگر، از جمله بغداد، دمشق، قاهره، مراکش، جزیرهٔ سیسیل و شهرهای مسلمان نشین اسپانیا، کارخانه‌های کاغذسازی به راه افتاد.یافته‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهند که از قرن اول میلادی، در چین کاغذ وجود داشته‌است.در سال ۱۰۵ میلادی، یکی از درباریان، ماده جدیدی را برای امپراطور توصیف کرد که از پارچه‌های کهنه، پوست درختان، کنف و علف تهیه می‌شد وروی ان می‌نوشتند.به مرور زمان، شیوهٔ تهیه کاغذ بهتر شد و ان را با الیاف گیاهانی مانند خیزران می‌ساختند. عرب‌ها این محصول را به اروپا بردند ودر سال ۱۱۵۰ میلادی، غربیان نخستین کاغذ سازی را در اسپانیا بنا کردند.ماشین تولید انبوه کاغذ را چینی‌ها اختراع کردند. نخستین اسکناس نیز در سال ۱۰۲۴ میلادی در چین تهیه و مبادله شد.!

ساخت کاغذ

الیافی که در ساخت کاغذ بکار می‌رود معمولاً طبیعی و شامل سلولوز است.

پیرامون واژه

کاغد یا کاغذ کلمه‌ای است پارسی^[۱][۲] و ذکر این لغت یا «ورق» در کتب قدیمیه عربی بسیار فراوان دیده می‌شود. خمیر کاغذ بیشتر از چوب سوزنی برگان ساخته می‌شود (به دلیل داشتن الیاف طولانی تر)

کاغذ یکی از فراوردهای مهم چوب است. برای ساختن کاغذ ابتدا تنه درخت را به وسیله دستگاه خردکن به خورده چوب تبدیل می‌کنند.سپس خرده چوب‌ها را به وسیله مواد شیمیایی و روشهای مختلف در برج پخت خمیر تجزیه می‌کنند و از آنها الیاف سلولوزی به دست می‌آید که خمیر کاغذ نامیده می‌شود. از درهم رفتن الیاف سلولوزی و بعد از پرس آنها ورقه کاغذ ساخته می‌شود.

انواع برش کاغذ

کاغذ از نظر برش طبق استاندارد های مختلف طبقه بندی می شود. یکی از مهمترین طبقه بندی های بین المللی استاندارد A می باشد. در این استاندارد از A0 که بزرگترین سایز است هرچه عدد بزرگتر می شود ابعاد کاغذ نصف می گردد بطوریکه: A0:84.1*118.9cm

A1:59.4*84.1 cm

A2:42*59.4 cm

A3:29.7*42 cm

A4:21*29.7 cm

A5:14.8*21 cm

A6:10.5*148 cm

سه شکل تامین کاغذ استاندارد در کشور ایران وجود دارد: 1- تولید کنندگان داخلی 2- وارد کنندگان غیر قانونی 3- نمایندگی های اصلی

مشخصات کاغذ

• گرماژ
• تعداد در بسته
• راه یا الیاف کاغذ(LG یا SG)

جستارهای وابسته

• مقوا
• کاغذ گلاسه
• اریگامی

منابع

• بخش انواع کاغذ از: «از طراحی تا صحافی»، فریدون آذریون، آذریون، ۱۳۸۰
• قب‍ادیان، حی‍در، تک‍نولوژی تولی‍د کاغذ، ته‍ران: حافظ‌پژوه‏‫، ۱۳۸۵. شابک: ۹۶۴۹۵۲۷۱۰۹
• لانگ‍لی، اندرو، کاغذ، ترجمهٔ من‍یره مح‍قق من‍تظری، ته‍ران: امی‍رکب‍یر، کت‍ابه‍ای شک‍وفه، ۱۳۸۵. شابک: ‎۹۶۴-۳۰۰-۴۰۰-۷
• احمدی، مسعود، «تاریخچه کاغذ: انواع کاغذهای خوشنویسی و نقاشی مینیاتور»، سنندج، نشر: مسعود، ‏‫‏۱۷. شابک:۹۷۸-۹۶۴-۷۴۵۱-۱۳-۰
• کتاب چرا و چگونه اثر والتر فلمر، ترجمهٔ فرزانه کریمی، نشر بنفشه(نیلوفر فقیراللهی)

کهکشان راه شیری

کهکشان راه شیری
تصویری از کهکشان راه شیری که در نور فروسرخ گرفته شده
اطلاعات رصدشده
نوع	کهکشان مارپیچی میله دارSBbc
قطر	۱۰۰٬۰۰۰ سال نوری
ضخامت	۱۰۰۰ سال نوری
قدیمی ترین ستاره شناخته شده	۱۳٫۲ میلیارد سال
همچنین ببینید: کهکشان, فهرست کهکشان‌ها

کَهکِشان راهِ شیری، نوار شیری‌رنگی است که در شب‌های تیره در نواحی بدون آلودگی نوری در آسمان دیده می‌شود. این نوار در حقیقت مکان هندسی ستارگان تشکیل‌دهنده قرص کهکشان ما است که از آسمان به طور دوبعدی دیده می‌شود.

این کهکشان، کهکشانی است مارپیچی و متناهی که بخشی از گروه کهکشان‌های همجوار می‌باشد. این کهکشان یکی از میلیاردها کهکشان، در جهان قابل مشاهده است.

نام آن ترجمه کلمهٔ لاتین via lacetea است که دلیل این نام‌گذاری دیده شدن نوارهٔ کم‌رنگی از نور تشکیل شده توسط ستاره‌های وابسته به کهکشان است که از زمین این‌گونه دیده می‌شود. برخی منابع به طور قاطع راجع به این موضوع اعلام نظر کرده‌اند که عبارت راه شیری منحصرا اشاره به نواره نوری دارد که خود کهکشان در شب تولید می‌کند، در حالی که نام کهکشان راه شیری باید برای اشاره به خود کهکشان هم به‌کار رود. با این حال، معلوم نیست گستردگی این قرار داد چگونه است، و عبارت راه شیری به طور مداوم در هر دو مفهوم استفاده می‌شود.

کهکشان راه شیری، از روی زمین که در یکی از شاخه‌های بازوهای مارپیچی کهکشان قرار دارد هم‌چون نواری مه‌آلود و سفید و روشن در بالای آسمان در سراسر فلک به نظر می‌رسد.

این نور از ستاره‌ها و دیگر موادی که در درون سطح هموار کهکشان قرار دارند سرچشمه می‌گیرد. قطب شمال کهکشانی در بُعد (طول جغرافیایی) ۱۲ ساعت و ۴۹ دقیقه واقع شده‌است و میل آن +27.4° و نزدیک به ستارهٔ بتا گیسوی برنیکه است. قطب جنوبی کهکشان نزدیک به ستارهٔ آلفا سنگتراش قرار گرفته‌است.

مرکز کهکشان در راستای صورت فلکی کمان قرار دارد، و در اینجاست که راه شیری، درخشان‌ترین نور خود را دارد.

سطح هموار راه شیری به خاطر انحراف محور گردش زمین، در حدود ۶۰ درجه به سمت دایرةالبروج منحرف شده‌است. این سطح کهکشانی در سنجش با استوای آسمانی در شمالی‌ترین حالت خود از صورت فلکی ذات‌الکرسی می‌گذرد و در جنوبی‌ترین حالت از صورت فلکی چلیپا گذر می‌کند. این امر نشان‌دهنده انحراف بالای صفحهٔ استوایی زمین و صفحه دایرةالبروج نسبت به صفحهٔ کهکشانی است.

از صورت فلکی قوسی کهکشان راه شیری به نظر می‌رسد به غرب به سمت صورتهای فلکی ای از کژدم، آرا، گونیا، مثلث جنوبی، دو پرگار، قنطورس، مگس جنوبی، چلیپا، شاه تخته، بادبان، کشتیدم، سگ بزرگ، تک شاخ، شکارچی و دو پیکر، برج ثور، ارابهران، برساووش، آندرومدا، ذات الکرسی، قیفاووس و چلپاسه، ماکیان، روباهک، پیکان، عقاب، مارافسای، سپر، و برج قوس حرکت می‌کند. این واقعیت که راه شیری آسمان شب را به دو نیم کرهٔ مساوی تقسیم می‌کند، نشان دهندهٔ این است که منظومهٔ حورشیدی نزدیک صفحهٔ کهکشانی قرار گرفته‌است. کهکشان راه شیری به دلیل فضای میان ستاره‌ای که سطح کهکشان را پر کرده‌است درخشندگی نسبتا کمی دارد، که همین امر مانع می‌شود که ما مرکز روشن کهکشان را ببینیم، و به دلیل آلودگی نوری دیدن آن از هر نقطهٔ شهری یا برون شهری سخت است.

محتویات ۱ اندازه ۲ سن ۳ ساختار ۳.۱ مرکز ۳.۲ بازوهای مارپیچ ۳.۳ هاله ۳.۴ مکان خورشید و همسایگی آن ۴ محیط ۵ ریشه‌شناسی و اعتقادات ۶ منابع ۷ پیوند به بیرون

اندازه

صفحهٔ ستاره‌ای راه شیری درحدود ۱۰۰۰۰۰سال نوری قطر دارد و ضخامت آن به طور میانگین ۱۰۰۰ سال نوری است. تخمین زده شده که کهکشان راه شیری ۲۰۰بیلیون و یا احتمالا بالای ۴۰۰بیلیون ستاره دارد. رقم دقیق بسته به ستاره‌های با حجم بسیار کم است، که تعدادشان بسیار زیاد است. این را می‌توان با یک تریلیون ستارهٔ کهکشان مجاور، آندرومدا، مقایسه کرد. صفحهٔ ستاره‌ای لبهٔ تیزی ندارد و شعاع آن تا جایی است که هیچ ستاره‌ای وجود ندارد.

آنسوی صفحهٔ ستارهای، صفحهٔ ضخیم‌تر گازی است. مشاهدات اخیر نشان می‌دهد که صفحهٔ گازی راه شیری ۱۲۰۰۰سال نوری ضخامت دارد که دو برابر مقداری است که قبلا تصور می‌شد. به عنوان یک راهنمایی برای مقیاس‌های فیزیکی راه شیری، اگر قطر آنرا به ۱۰متر کاهش دهیم، منظومهٔ شمسی، با در نظر گرفتن ابر فرضی اورت، عرضی بیشتر از ۱/۰میلی متر نخواهد داشت.

هالهٔ کهکشانی که تا بیرون از کهکشان هم ادمه پیدا می‌کند، توسط گردش دو قمر راه شیری، یعنی همان ابرهای بزرگ و کوچک مگلانیک محدود می‌شود. در این فاصله یا فراتر از آن، گردش بیشتر اشیاء هاله دار توسط ابرهای مگتانیک مختل می‌شود، و اشیاء ممکن است از راه شیری به بیرون پرتاب شوند.

اندازه گیری‌های اخیر توسط (VLBA) نشان داده‌است که کهکشان راه شیری بسیار حجیم تر از آن است که قبلا تصور می‌شد. جرم کهکشان ما در حال حاضر مشابه با جرم بزرگترین کهکشان همسایه، آندرومدا، در نظر گرفته می‌شود. محققان با استفاده از (VLBA) و با استفاده از فرضیات کمتری نسبت به تلاش قبلی، قادر به اندازه گیری تغییرات ظاهری کهکشان و مناطق پرت و دور افتاده‌ای که ستاره‌ها در آنجا شکل می‌گیرند، هستند. البته در زمانی که زمین در سمت مخالف خورشید باشد. جدیدترین و دقیق‌ترین سرعتی که برای چرخش کهکشان در نظر گرفته می‌شود، در حدود ۲۵۴ کیلومتر بر ثانیه‌است، و این به میزان قابل توجهی بیشتر از مقدار قبلی یعنی ۲۲۰کیلو متر بر ثانیه‌است. و این موضوع به روشنی بیان می‌کند که راه شیری جرم کلی در حدود ۳ تریلیون برابر جرم خورشید دارد، که حدود ۵۰ در صد بیشتر از جرمی است که قبلا برای آن در نظر گرفته می‌شد.

سن

نوشتار اصلی:شکل گیری کهکشان و تکامل آن.

سن قدیمی‌ترین ستاره‌ای که تا کنون در کهکشان کشف شده(HE ۱۵۲۳-۰۹۰۱) در حدود ۶/۱۳بیلیون سال تخمین زده شده‌است، تقریبا به قدمت جهان، که با استفاده از اشعهٔ ماورای بنفش طیف سنج بزرگبرای اندازه گیری حجم برلیم دو ستارهٔ خوشه دی کروی تخمین زده شده‌است. زمان سپری شده بین ظهور اولین نسل ستاره در کهکشان راه شیری و اولین نسل ستاره در خوشه بین ۲۰۰تا۳۰۰میلیون سال استنباط شده‌است. با در نظر گرفتن اینکه سن تخمین زده شده برای ستاره‌ها در خوشهٔ کروی۸/۰±۴/۱۳ بیلیون سال است سن قدیمی‌ترین ستاره‌ها در راه شیری در حدود ۸/۰±۶/۱۳بیلیون سال تخمین زده می‌شود. صفحهٔ نازک کهکشانی نیز بین ۵/۶ تا۱/۱۰ بیلیون سال پیش شکل گرفته‌است.

ساختار

کهکشان متشکل از یک صفحهٔ نواری شکل است که توسط صفحه‌ای از گاز، غبار و چهار بازوی ستاره شکل احاطه شده که ساختار مارپیچی به سمت بیرون دارند. توزیع جرم کهکشان بسیار شبیه طبقه بندی Sbc Hubble است، که یک کهکشان مارپیچی است. ستاره شناسان در سال ۱۹۹۰به مدت یک دهه گمان می‌کردند که راه شیری یک کهکشان مارپیچی محدود است، به جای اینکه یک کهکشان مارپیچی معمولی باشد، در سال ۲۰۰۵ با مشاهدات تلسکوپ اسپیتزرکه نشان داد نوار مرکزی کهکشان بزرگتر از آن است که قبلا تصور می‌شد، شک آنها برطرف شد.

به نظر می‌رسد که جرم کهکشان راه شیری در حدود ۱۰۱۱× ۸/۵ برابر جرم خورشید است و شامل ۲۰۰تا۴۰۰بیلیون ستاره‌است. تصور می‌شود که بیشتر جرم کهکشان مربوط به مواد تاریک است، جرم مادهٔ تاریک هاله مانند ۶۰۰تا۳۰۰۰برابر جرم خورشید است که به طور یکنواخت توضیع شده‌است.

مرکز

در فاصله بین ۷۰ تا ۱۰۰ هزار سال نوری از خورشید مرکز کهکشان وجود دارد که یک سیاه‌چاله کلان‌جرم و خوشه‌های ستاره‌ای کروی زیادی وجود دارد.

صفحهٔ کهکشانی که برآمدگی ای به سمت بیرون دارد، دارای قطری در حدود ۷۰۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰۰ سال نوری است. فاصلهٔ صفحهٔ کهکشانی تا خورشید۱۴۰۰±۲۶۰۰۰ سال نوری تخمین زده شده، در حالی که تخمین قبلی خورشید را دورتر ۳۵۰۰۰سال نوری از مرکز برآمدگی قرار می‌داد.

مرکز کهکشانی یک جسم بزرگ به هم پیوسته است که به نظر می‌رسد بقیه مواد به دور آن می‌چرخند. یک منبع رادیویی قوی با نام کماندار به این فکر افتاده‌است که از مرکز کهکشان راه شیری عکس برداری کند، که اخیرا تایید شده که دارای یک سیاه چالهٔ بسیار حجیم در مرکز آن است. تصور می‌شود که بیشتر کهکشان‌ها دارای یک سیاه چالهٔ بسیار بزرگ در مرکزشان هستند.

نوار کهکشان راه شیری که به نظر می‌رسد۲۷۰۰۰سال نوری درازا دارد، به سمت مرکز کهکشان ادامه پیدا می‌کند با زاویه‌ای حدود ۱۰±۴۴درجه نسبت به خط بین خورشید و کهکشان. که در درجهٔ اول از ستاره‌های سرخ تشکیل شده، و این یک باور باستانی است. این نوار توسط حلقه‌ای احاطه شده که به حلقهٔ kpc-۵معروف است، که شامل بخش بزرگی از هیدروژن مولکولی حاضر در کهکشان است. همچنین بیشتر ستاره‌های راه شیری ستاره‌های فعالی هستند، که از کهکشان همسایه، آندرومدا، دیده می‌شوند. که این امر بیانگر قابلیت بالای کهکشان ما است.

بازوهای مارپیچ

هر بازوی چرخشی توصیف یک لگاریتم است، با انحرافی در حدود ۱۲ درجه. تا همین اواخر باور بر این بود که ۴ بازوی مارپیچی بزرگ وجود دارد که همه از نزدیکی مرکز کهکشان شروع می‌شوند، که اسمی آنها از قرار زیر است:

کله غازی:۳-kpc و بازوی برساووش.

بنفش:بازوی گونیا خارجی(بلند به همراه محتویات تازه کشف شده)

سبز:بازوی سپر-چلیپا

صورتی :شاه تخته و بازوی کمان.

نارنجی:شکارچی و بازوی ماکیان(که شامل خورشید و منظومهٔ شمسی است)

مشاهدات رابرت بنیامین در سال ۲۰۰۸ از دانشگاه ویسکانسین- وایت واتر اریه شد که نشان می‌داد که راه شیری تنها دارای دو بازوی بزرگ ستاره‌ای است: بازوی برساووش و بازوی سپر-قنطورس، بقیه بازوها یا گوچک هستند یا الحاقی. و این به این معناست که کهکشان راه شیری از نظر ظاهر شبیه NGC ۱۳۶۵ است. خارج از بازوهای بزرگ چرخشی حلقهٔ تکشاخ یا حلقهٔ بیرونی قرار دارد، پیشنهادی توسط دو ستاره شناس با نامهای برایان یانی و هیدی جو نیوبرگ اریه شده مبنی بر اینکه حلقهٔ گاز و ستاره را بیلیون‌ها سال پیش از کهکشان جدا شده.

همان طور که برای بیشتر کهکشان‌ها مرسوم است، توضیع جرم در کهکشان راه شیری به گونه‌ای است که سرعت مداری بیشتر ستاره‌ها بستگی چندانی به فاصله از مرکز ندارد. به دور از برآمدگی مرکزی یا لبهٔ بیرونی، سرعت رایج ستاره‌ای بین ۲۱۰ تا۲۴۰ کیلو متر بر ثانیه‌است. از این رو سرعت مداری ستاره مستقیما متناسب است با طول مسیری که می‌پیماید. این برخلاف وضعیت در داخل منظومهٔ شمسی است، که نیروی جاذبهٔ دو جسم و اجسامی که می‌چرخند دارای سرعت‌های متفاوت ولی مرتبط هستند.

این تفاوت یکی از شواهد دال بر وجود جسم سیاه است. یکی دیگر از جنبه‌های جالب اصطلاح«باد کردن» بازوهای مارپیچی است.اگر قسمت داخلی بازوها سریعتر از قسمت خارجی بچرخدساختار مارپیچی بازوها از بین خواهد رفت.اما چنین چیزی در کهکشان‌های مارپیچی دیده نشده، به جای آن، ستاره شناسان فرض می‌کنند کهالگوی چرخشی یک موج چگال است که از مرکز کهکشان نشات می‌گیرد.و این شبیه ترافبک در بزرگراه هاست که ماشین‌ها همه در حال حرکت هستند، اما همیشه قسمتی وجود دارد که در آن ماشین‌ها آهسته حرکت می‌کنند. این مدل تصدیق این واقعیت است که تراکم ستاره‌ها در داخل یا نزدیک بازوهای چرخشی بیشتر است.

سنگ هاي رسوبي